Onderwijs
Binnen Limburg is Maasmechelen de gemeente met de grootste armoedecontext, hetgeen zich ook vertaalt in minder onderwijskansen voor kinderen en jongeren. Dat zien we vrij duidelijk terug in de cijfers: vergeleken met de Limburgse en Vlaamse gemiddelden, hebben we in Maasmechelen een veel groter aantal BSO- en TSO-leerlingen. Het gaat dan over 20% meer TSO-leerlingen, 35% meer BSO-leerlingen en 65% mínder ASO-leerlingen dan het Vlaamse gemiddelde. Theoretische scholing is zeker niet meer waard dan meer praktische scholing, maar de indeling in onderwijsvormen hangt wel zeer sterk samen met de kansen die je in de rest van je leven krijgt. Kinderen met een niet begunstigde sociale achtergrond worden minder gestimuleerd om een ASO-richting te volgen en kinderen uit een bemiddeld milieu zien een ASO-richting als hun standaard omdat deze meer kansen op een succesvolle toekomst bieden Als jongeren dan op basis van hun sociale achtergrond of buitenlandse herkomst ingedeeld worden in studierichtingen die de loop van de rest van hun leven bepalen, is dat een onrechtvaardigheid die we hard moeten aanpakken.
Wat wij willen:
Waar de Vlaamse regering op zich laat wachten, kan de gemeente bijspringen. Kinderen kunnen niet studeren met een lege maag, en de vele verhalen van kinderen die uit armoede geen eten mee hebben naar school raken ons allemaal. Daarom moet de gemeente werk maken van gratis gezonde maaltijden op school, wat ook gepaard gaat met openbare tewerkstelling van mensen uit de lokale gemeenschap. Win-win, noemen we dat.
2. Gratis naschoolse studiebegeleiding.Het gemeentebestuur moet een actieve rol opnemen in het organiseren van naschoolse studiebegeleiding, best in samenwerking met lokale gemeenschappen die hier reeds ervaring mee hebben. Door dit vrij beschikbaar te maken, voorkomen we dat begeleiding enkel iets wordt voor gezinnen met een groter budget.
3. Meldpunt discriminatie in het onderwijs.De gemeente moet een meldpunt openen waar mensen met hun klachten rond discriminatie terechtkunnen, ook wat betreft onderwijs. Maasmechelaren krijgen hier dan kosteloos advies of begeleiding in het zetten van mogelijke juridische stappen. Dit dient niet om een heksenjacht te organiseren tegen leerkrachten of scholen, maar om het recht op een gelijke behandeling te garanderen voor onze diverse burgers.
4. Verbod op inschakeling incassobureaus door scholenAls scholen problemen ondervinden met onbetaalde schoolfacturen, mag er geen incassobureau op de ouders afgestuurd worden. De gemeente moet onderzoeken welke problemen er spelen en vanuit Armoedebestrijding een actieplan opstellen. We moeten mensen uit de armoede tillen, in plaats van ze verder in de problemen te duwen.
5. Veilige studeerplek in elke wijk.Er moet in elke wijk een veilige naschoolse studieplek zijn, met gratis internet en stilte. Niet elk kind heeft een thuissituatie waar ze zich goed kunnen concentreren, dus moet de gemeente dit ook kunnen faciliteren. Hier moet ook altijd iemand aanwezig zijn om toezicht te houden en de leerlingen te helpen met hun huiswerk waar nodig.
6. Voldoende studiemateriaal
Garanderen dat alle leerlingen op tijd studieboeken, studiemateriaal en gratis laptop ter beschikking hebben. Ongeacht onbetaalde schoolfacturen.
7. Meer menstruatie hulpmiddelen.
Leerlingen moeten zoals in Hasselt in alle middelbare scholen toegang hebben tot gratis tampons en maandverband. Deze moeten laagdrempelig ter beschikking gesteld worden, bijvoorbeeld in verdeelkasten in de toiletten.
Achtergrond
Maasmechelen scoort slecht op alle risicokenmerken voor onderwijskansarmoede. Ook hier zitten we samen met Genk in de absolute top (van de slechtste) van Limburg. Dat wil zeggen dat er veel gezinnen zijn in onze gemeente met laagopgeleide ouders, een andere thuistaal of waar de kinderen een schooltoelage krijgen. Dit zijn factoren die samenhangen met leerachterstand en vroegtijdig schoolverlaten. Sommigen geven ouders dan de schuld voor de leerachterstand van hun kinderen. Daar willen wij hard tegenin gaan: het is de verantwoordelijkheid van de politiek en om iets te doen aan de ongelijkheid in het onderwijssysteem. Het Vlaamse onderwijs is absolute wereldtop in ongelijkheid: sociale klasse bepaalt bij ons in zeer sterke mate hoe ver je het schopt op school. De discriminatie van leerlingen met een migratieachtergrond of uit de arbeidersklasse is ook bijzonder groot in ons onderwijs. We kennen allemaal de verhalen van mensen die op basis van hun naam en/of origine doorverwezen werden naar “een meer gepaste richting”. Maar er spelen ook andere mechanismen mee: zoals de bijlesindustrie: ouders met meer geld kunnen dure bijlessen betalen, dus slaagkansen nemen toe. Ook toegang tot logopedie en andere hulp, je moet de wegen maar allemaal kennen en kunnen betalen. Ouders met een migratieachtergrond of uit de arbeidersklasse hebben vaak minder het netwerk of de kennis over het onderwijssysteem om in te gaan tegen de adviezen van CLB en school, weten vaak niet altijd wat alle opties voor hun kind zijn.
Dat moet stoppen. Vandaag heeft meer dan 70% van onze Maasmechelse jeugd een buitenlandse herkomst, dus gelijke onderwijskansen zijn belangrijker dan ooit om de jeugd en onze gemeente de toekomst te geven die ze verdient.
In Maasmechelen heb je 30% meer kans om te blijven zitten in het secundair onderwijs en we hebben hier 50% meer vroegtijdse schoolverlaters dan het Limburgse gemiddelde. School verlaten zonder diploma is geen pretje. Het is zo al moeilijk om degelijk werk te vinden voor veel mensen in Maasmechelen, dat is dubbel zo moeilijk als je geen diploma hebt. De gemeente moet meer inspanningen doen om schoolverlaters te ondersteunen, bv naar het voorbeeld van de toekomstateliers in Genk en Beringen.
Het onderwijs moet de talenten van onze kinderen aanboren en ontwikkelen. Het moet hen kennis bijbrengen om de wereld te begrijpen, hen kritisch en weerbaar maken om die wereld beter te maken, hun creativiteit en vindingrijkheid stimuleren om aan de uitdagingen van morgen te werken. Maar als onderwijs ongelijkheid in de hand werkt, zitten we met een groot probleem. Al onze kinderen en jongeren hebben recht op een succesvolle schoolloopbaan. De jeugd is de toekomst. Als de achterstand en ongelijkheid in onderwijs zo groot zijn, maak er als stadsbestuur dan een prioriteit van om deze achterstanden weg te werken door initiatieven die extra kansen bieden. Maasmechelen mag haar talenten niet begraven. Goed geschoolde en kritische burgers zijn onze toekomst.